Czym jest system egr i jak zdiagnozować jego usterkę
System EGR (Exhaust Gas Recirculation), czyli układ recyrkulacji spalin, jest jednym z kluczowych elementów nowoczesnych samochodów spalinowych, który ma na celu redukcję emisji szkodliwych substancji do atmosfery. System ten stał się integralną częścią zarówno silników benzynowych, jak i wysokoprężnych (diesel) w odpowiedzi na coraz bardziej restrykcyjne normy dotyczące emisji spalin.
Idea i zasada działania systemu EGR
System EGR polega na ponownym wprowadzeniu części spalin z układu wydechowego do komory spalania. Głównym zadaniem tego procesu jest obniżenie temperatury spalania mieszanki paliwowo-powietrznej, co w efekcie redukuje emisję tlenków azotu (NOx). NOx są to związki chemiczne powstające w warunkach wysokiej temperatury i ciśnienia podczas spalania paliwa w silniku, a ich emisja jest ściśle kontrolowana przez normy środowiskowe.
Działanie systemu EGR można opisać w kilku krokach:
- Pobór spalin: Niewielka część spalin jest pobierana z układu wydechowego.
- Chłodzenie spalin (w niektórych systemach): Spaliny mogą być schładzane za pomocą chłodnicy EGR, co dodatkowo zmniejsza ich temperaturę, a tym samym skuteczniej obniża emisję NOx.
- Powrót spalin do komory spalania: Schłodzone spaliny są kierowane z powrotem do komory spalania, gdzie mieszają się z świeżą mieszanką paliwowo-powietrzną. Obecność spalin zmniejsza ilość tlenu, co spowalnia proces spalania i obniża temperaturę.
Ewolucja systemów EGR
System EGR przeszedł znaczną ewolucję od swojego powstania w latach 70. XX wieku. W pierwszych wersjach był to układ mechaniczny, który działał w sposób prosty i nieprecyzyjny, a jego efektywność była ograniczona. Wraz z rozwojem technologii motoryzacyjnej i wzrostem wymagań środowiskowych, systemy EGR stały się bardziej złożone i precyzyjne.
Obecnie systemy EGR są sterowane elektronicznie, co pozwala na lepsze zarządzanie przepływem spalin i optymalizację pracy silnika w różnych warunkach. Nowoczesne systemy EGR są również wyposażone w czujniki ciśnienia i temperatury, co pozwala na dynamiczne dostosowywanie ilości spalin do komory spalania.
Wpływ systemu EGR na pracę silnika
System EGR ma znaczący wpływ na pracę silnika. Oprócz redukcji emisji NOx, obniżenie temperatury spalania wpływa korzystnie na zużycie paliwa oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia zjawiska spalania stukowego, które może uszkodzić silnik. Niemniej jednak, istnieją również pewne negatywne aspekty stosowania EGR.
Czy EGR jest szkodliwy dla silnika?
Wprowadzenie spalin z powrotem do komory spalania może prowadzić do kilku problemów, zwłaszcza jeśli system EGR nie jest odpowiednio konserwowany:
- Zanieczyszczenie dolotu i zaworu EGR: W wyniku recyrkulacji spalin, w układzie dolotowym oraz w zaworze EGR gromadzą się sadza i osady, co może prowadzić do zablokowania zaworu i zmniejszenia przepustowości układu dolotowego.
- Spadek mocy silnika: Przesadne osadzanie się nagaru może zmniejszyć wydajność pracy silnika, powodując spadek mocy i trudności w utrzymaniu odpowiedniego momentu obrotowego.
- Większe zużycie komponentów: Nadmiar sadzy i osadów może przyczyniać się do szybszego zużycia elementów takich jak turbosprężarka, intercooler czy układ wydechowy.
Korzyści płynące ze stosowania systemu EGR
Pomimo pewnych wad, system EGR niesie ze sobą szereg korzyści:
- Redukcja emisji NOx: To główna funkcja systemu EGR, dzięki której samochody spełniają rygorystyczne normy emisji spalin, takie jak Euro 6.
- Oszczędność paliwa: W niektórych przypadkach, zwłaszcza w silnikach diesla, system EGR może poprawić ekonomikę spalania, ponieważ obniżenie temperatury spalania sprawia, że silnik pracuje bardziej efektywnie.
- Zmniejszenie ryzyka spalania stukowego: W silnikach benzynowych, niższa temperatura spalania pomaga zapobiegać zjawisku spalania stukowego, co jest szczególnie ważne w nowoczesnych silnikach o wysokim stopniu sprężania.
Usterki związane z systemem EGR
Najczęściej spotykane problemy z systemem EGR wynikają z jego zanieczyszczenia. Z czasem osady sadzy, oleju i innych zanieczyszczeń mogą gromadzić się w zaworze EGR, prowadząc do jego awarii. Do najczęstszych usterek związanych z systemem EGR należą:
- Zablokowany zawór EGR: Zawór EGR może zostać zablokowany w pozycji zamkniętej lub otwartej, co prowadzi do nieprawidłowego działania silnika. W przypadku zablokowania w pozycji otwartej, silnik może mieć problemy z pracą na biegu jałowym, a także wykazywać spadek mocy. Jeśli zawór zablokuje się w pozycji zamkniętej, poziom emisji NOx wzrasta.
- Uszkodzony czujnik EGR: Czujniki ciśnienia lub temperatury w systemie EGR mogą ulec awarii, co powoduje błędne działanie całego układu i prowadzi do zapalenia się kontrolki "Check Engine".
- Nieszczelności w układzie EGR: Przewody łączące mogą ulec uszkodzeniu, co prowadzi do wycieków spalin i zmniejszenia efektywności systemu.
Jak zdiagnozować usterkę EGR, problem EGR
Do najczęstszych objawów uszkodzonego lub zabrudzonego systemu EGR należą:
- Spadek mocy silnika: Praca silnika może stać się nierówna, szczególnie przy niskich obrotach.
- Trudności z uruchomieniem: Silnik może mieć problemy z rozruchem, zwłaszcza na zimno.
- Zapalenie kontrolki silnika: Zapalenie się kontrolki "Check Engine" to jedno z pierwszych sygnałów, że coś jest nie tak z systemem EGR.
- Dymienie z wydechu: Uszkodzony system EGR może prowadzić do nadmiernego dymienia, zwłaszcza w silnikach diesla.
Wpływ zaniedbania napraw systemu EGR na działanie samochodu
Zaniedbanie napraw systemu EGR może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak:
- Wyższa emisja spalin: Bez prawidłowo działającego systemu EGR, samochód może nie spełniać norm emisji, co może skutkować problemami podczas przeglądu technicznego.
- Uszkodzenia innych elementów silnika: Niesprawny EGR może wpłynąć negatywnie na inne elementy, takie jak turbosprężarka czy filtr DPF, prowadząc do kosztownych napraw.
Podsumowując, system EGR odgrywa istotną rolę w ograniczaniu emisji spalin i poprawie efektywności silnika. Choć jego obecność może wprowadzać pewne wyzwania związane z konserwacją i potencjalnymi awariami, regularna kontrola i czyszczenie zaworu EGR pozwala uniknąć poważnych problemów oraz zapewnia dłuższą i bardziej ekologiczną eksploatację samochodu.
ZOBACZ RÓWNIEŻ: